Ruildienst tegel voor aarde

Onthard en wip in je tuin! Doe hiervoor beroep op de gratis ruildienst van Koksijde 'tegel voor aarde'. 

Brons voor Koksijde op VK Tegelwippen 2023

In de categorie kleine gemeenten kaapte de gemeente Koksijde in het VK Tegelwippen 2023 de bronzen plak in de wacht. De 3e plaats werd behaald door de heraanleg van een deel van de weg ‘Wulpen Dijk’ (5.350 m² netto onthard) en de inrichting van het dorpsplein te Koksijde Dorp (250 m²). Samen goed voor 61.601 gewipte tegels!

Ontharden met de ruildienst ‘Tegel voor aarde’

Het klimaat is hot. Letterlijk en figuurlijk. Het speelt voor een groot deel af boven je hoofd, maar toch kan jij helpen. Koksijde lanceert een initiatief dat zowel je tuin als de omgeving ten goede komt: de 'ruildienst tegel voor aarde’.

Deze gratis dienst is voor alle Koksijdenaars die hun tuin willen ontharden. Zo gaan we samen voor meer groen en minder beton of tegels.

Waarom tegels vervangen door groen?

Het vergroenen van je tuin verhoogt de biodiversiteit en dat is goed voor zowel de natuur als voor jezelf en je omgeving. Bovendien helpt het bij het opnemen van regenwater en dat vermindert wateroverlast. 

Dit initiatief is onderdeel van een groter plan om Koksijde Klimaat Klaar te maken. Doe mee en geniet van de voordelen van een groenere tuin. Zet dus vandaag nog jouw stap naar een groenere toekomst. Iedereen wint!

Wat verstaan we onder ontharden?

Verharde oppervlakten, zoals beton of tegels, verwijder je om ruimte te maken voor natuurlijke grond en planten.

Hoe werkt de ruildienst Tegel voor aarde’?

Stap 1: vraag de ruildienst aan

Vraag de ondersteuning bij het ontharden van de tuin minstens twee weken voor de gewenste startdatum tot ontharden online aan.

Stap 2: Bigbags voor steenpuin

De bevoegde dienst bezorgt de gratis bigbags en deelt mee waar de gevulde zakken moeten worden aangeboden, zodat het ophalen vlot kan verlopen. De datum van ophalen wordt onderling afgesproken (max. een week later).

Stap 3: Bigbags ophalen en vervangen door teelaarde of zandgrond

De bevoegde dienst neemt de volle zakken steenpuin mee en levert gratis verse teelaarde of zandgrond (ingevuld op het aanvraagformulier) in de plaats. De geleverde zakken vol teelaarde of zandgrond dienen binnen de twee dagen verwijderd vanop de openbare weg, of uit het zicht zijn vanop de openbare weg.

Stap 4: inwerken teelaarde en bezorgen foto

Na het inwerken van de teelaarde of zandgrond door de aanvragen en het al dan niet aanplanten van de streekeigen planten bezorgt de aanvrager een foto en ingeval van beplanting eveneens een factuur van het aangeplant groen aan de bevoegde dienst ten laatste 7 dagen na de levering van de teelaarde of zandgrond.

Belangrijke voorwaarden

  • Je bent particulier en eigenaar van een goed in Koksijde.
  • Doe je aanvraag via het formulier vanaf 1 oktober 2023 op de website van Koksijde, minstens 14 dagen voordat je start. De ruildienst loopt tot 2030.
  • Je kan één keer per kalenderjaar gebruik maken van deze service per adres in Koksijde.
  • Verzamel steenpuin in de bigbags en niets anders. Bij misbruik worden er kosten aangerekend.
  • De nieuwe aarde moet binnen een week worden gebruikt.
  • Je onthardt minimum 4 m², waarvan maximaal 30% terug semi-verhard mag worden, maar wel met waterdoorlatende materialen.
  • De vrijgekomen oppervlakte wordt ofwel braak gehouden om spontane plantengroei mogelijk te maken, ofwel beplant met streekeigen groen. Voorkeur gaat uit naar planten opgenomen in de groepsaankoop ‘Behaag je tuin’ van Regionaal Landschap Westhoek.

Plantensuggesties voor de kust

De kalkrijke zandgrond van Koksijde is natuurlijk verbonden met de kust. Aangezien het kustlandschap uniek is, moeten we er met zijn allen zorg voor dragen. 
Zet de juiste plant op de juiste plaats. Hoe beter je tuin aansluit bij het kustspecifieke landschap, hoe meer je jouw tuin linkt met vakantie!

Vaste planten die werken op een schaduwrijke plek aan de kust.
1)  Kleine maagdenpalm (Vinca minor)
Deze groenblijvende plant geeft mooie paarse bloempjes in het voorjaar. Wordt ook als bodembedekker gebruikt, ideaal in combinatie met Klimop. 
2) Speenkruid (Ranunculus ficaria)
Voorjaarsbloeier met mooie gele bloempjes. De plant verdwijnt in de zomer en overleeft in knolletjes onder de grond, om in het voorjaar alle energie te gebruiken om te groeien en te bloeien. Ideaal om bossfeer te creëren in je tuin.
3) Look-zonder-look (Alliaria petiolata)
Deze plant ruikt naar look, maar is geen look. De witte bloempjes zie je in het voorjaar en trekken steevast vlinders aan zoals het Oranjetipje. Ideaal om te versnipperen in een slaatje.
4) Witte winterpostelein (Claytonia perfoliata)
Deze éénjarige is er altijd heel vroeg bij. Postelein wordt in supermarkten verkocht. Witte winterpostelein uit je tuin kan dus dienen om soep te maken. Smakelijk!
5) Hondsdraf (Glechoma hederacea)
Deze bodembedekker heeft dan weer paarse bloempjes. Je kunt er kindjes mee troosten die zich netelden door een blaadje te kneuzen en het sap op de bubbles te wrijven. 
 

Vaste planten die werken op een zonnige plek aan de kust
1) Helmgras (Ammophila arenaria)
Helmgras is een grassoort dat door de monniken vanuit Engeland naar ons land werd gehaald om zand vast te houden. Bestaat jouw tuin uit zand, dan is Helmgras de ideale pioniersplant om er te planten. En je krijgt de kustsfeer gratis toe: het is altijd een beetje vakantie in jouw tuin! 
2) Duinroos (Rosa pimpinellifolia)
Duinroos is een typische bodembedekker voor de volle zon. De witte bloemen zijn de kampioenen aan de kust op vlak van geur. Ze worden zelfs gekweekt door de parfumindustrie.
3) Grote teunisbloem (Oenothera glazioviana)
Grote teunisbloem is een 2-jarige plant die het 2e jaar een groeistengel vormt met gele felle bloemen. De bloemen kan je bij valavond in een paar minuten zien ontluiken. Ideaal op een warme zomeravond, 
4) Jacobskruiskruid (Senecio jacobaea)
Jacobskruiskruid is de waardplant voor de rood-zwarte Sint-Jacobsvlinder. Deze gele plant is giftig voor grazers en paden.
5) Grote tijm (Thymus pulegioides)
Grote tijm is niet zo groot als zijn naam doet vermoeden. Dit lekker geurende plantje is ideaal bij een grasland.

Klimplanten voor je geveltuin
1) Wilde kamperfoelie (Lonicera periclymenum)
het is een struikachtige, bladverliezende klimplant die een dragende structuur nodig heeft. De plant heeft roomwitte bloemen met een aangename geur! Ze staat liefst in de zon of de halfschaduw.
2) Klimhortensia (Hydrangea anomala subsp. petiolaris)
Klimhortensia is ideaal om ramen of deur mee te omkaderen of hem gewoon laag houden. Een aanrader voor schaduw, halfschaduw en zon!
3) Winterjasmijn (Jasminum nudiflorum)
Winterjasmijn is van oorsprong een hangende struik, maar je gevel kan je er mee inkleden. Met een beetje begeleiding kna hij mooi omhoog groeien als klimstruik. Vanaf december verschijnen de gele bloemen aan de plant. Hoe meer zon, hoe meer bloemen!
4) Druivelaar Himrod (Vitis Vinifera)
Deze witte buitendruif is pitloos en tolerant voor ziekten. Hij staat het liefst in volle zon op een kalkrijke zandgrond
5) Hop (Humulus Lupulus)
De Hop is een krachtig bladverliezende klimplant die bloeit in juli en augustus. Hop houdt van volle zon of halfschaduw en is redelijk droogtetolerant, verdraagt goed zeewind en lokt bijen.

Klimaatbomen voor je tuin
Heb je voldoende ruimte? Plant een boom of struik. De dichte begroeiing van bladeren en takken biedt beschutting voor vogels en andere dieren. Hou met de keuze van jouw boom rekening met: 
- de grondsoort: aan de kust veelal zand, stressbestendig
- de ecodynamiek van de boom: hoe hoog wordt de boom? Hoe groot wordt de kruin van de boom?
- Groenblijvend of bladverliezend

Kleine tuin: kleiner dan 500m², kroon 2 tot 6 m breed
Veldesdoorn (Acer compestre 'Green Column'): 6 tot 12 m hoog en 2 tot 3 m breed
Eénstijlige meidoorn (Crataegus monogyna): 6 à 10 m hoog en 2 à 5 m breed
Haagbeuk (Carpinus betulus 'Columnaris): 7 tot 8 m hoog en 2 tot 4 m breed
Noorse esdoorn (Acer platanoïdes 'Grenoble'): 7 tot 10 m hoog en 2 tot 3 m breed

Grote tuin
Tamme kastanje (Castanea sativa ‘Variegata’):  10 à 12 m hoog en 8 à 10 m breed
Kleinbladige linde (Tilia cordata ‘Rancho’): 10 à 15 m hoog en 6 à 9 m breed
Plataan (Platanus x hispanica ‘Pyramidalis’): 15 à 20 m hoog en 5 à 10 m breed
Ruwe berk (Betula pendula): 15 à 20 m hoog en 9 à 12 m breed.
Wintereik (Quercus petraea): 25 à 30 m hoog en 20 à 25 m breed.

Struiken voor je tuin
Een gemengde haag met verschillende soorten struiken geeft een meer natuurlijke indruk en het een groot deel van het jaar kleur in je tuin. Ze schenken je van februari tot en met juni witte bloesems. Vanaf de late zomers schenken ze je rode, roze en zwarte bessen. Je kan ze zelfs nog mengen met Hondsroos, Eglantier, Duindoorn om het kleurenpalet te vervolledigen.
Met doornen of stekels:
Sleedoorn (Prunus spinosa)
Eenstijlige meidoorn (Crataegus monogyna)
Eglantier (Rosa rubiginosa)
Hondsroos (Rosa canina)
Duindoorn (Hippophae rhamnoides)

Zonder doornen of stekels
Wilde kardinaalsmuts (Euonymus europaeus)
Gewone vlier  (Sambucus nigra    )
Gelderse roos (Viburnum opulus)
Wilde Liguster(Ligustrum vulgare) 

Bloembollen voor de lente én de herfst
Als we aan bloembollen denken, denken we spontaan aan de lente. Zo zijn er krokussen die in de lente bloeien, maar ook krokussen die in de herfst bloeien. De plantperiode is september tot november. 

Lentebloeiend
Witte anemoon (Anemone blanda 'White Splendour'), Zwarte look (Allium nigrum), Narcis, (Narcissus Thalia), Boshyacint (Hyacinthoides non-scripta), Bostulp (Tulipa sylvestris), Kievitsbloem (Fritillaria meleagris)

Herfstbloeiend (planten van augustus tot in oktober)
Herfstnarcis (Narcissus broussonetti), Winterakoniet (Eranthis Hyemalis), Herfststijlloos (Colchicum 'Waterlily'), Saffraankrokus (Crocus Sativus)